Emocje po tegorocznej edycji Kolosów pewnie trzymają jeszcze wielu z nas. Miniony rok obfitował w ciekawe i ambitne przedsięwzięcia podróżnicze, dlatego mamy nadzieję, że różnorodny program pozwolił każdemu odnaleźć odpowiednią dawkę wrażeń i inspiracji. W Dużej Sali gdyńskiej Polsat Plus Areny, na ekranie wielkości pola karnego, obejrzeliśmy ponad 40 prezentacji. Swoich fanów miały także kameralne pokazy, warsztaty, spotkania z autorami w Sali Seminaryjnej. Cieszy nas bardzo Wasza liczna obecność na miejscu. Frekwencja zbliżyła się jeszcze bardziej do poziomu sprzed pandemii, a w sobotę wróciły nawet nieśmiało tradycyjne kolejki do wejścia. W ciągu trzech dni na miejscu pojawiło się Was około 18 tysięcy, a przynajmniej 7 tysięcy śledziło transmisję sobotnich pokazów online!
Kolosy z założenia nigdy nie nagradzały za popularność, dlatego jak co roku pozwoliły dostrzec i docenić dokonania osób debiutujących przed szeroką widownią. Przy tym oczywiście nie zabrakło także podróżników, żeglarzy, alpinistów i eksploratorów dobrze znanych kolosowej publiczności.
W tej edycji po raz kolejny prelekcjom towarzyszyło tłumaczenie symultaniczne na język migowy, realizowane przez zespół znakomitych specjalistek.
O własnych siłach
„Siłami natury”, „siłami własnych mięśni”… ten opis charakteryzował wiele tegorocznych wypraw i dokonań. Purytańsko potraktował ten aspekt Michał Kozok. Jego imponująca, wielka podróż przez Australię przyniosła mu drugiego już w dorobku Kolosa w kategorii „Wyczyn Roku”. Brytyjczyk Pete Casey otrzymał z kolei przyznaną po raz pierwszy nagrodę Colossus Award za niebywały wyczyn, jakim było przejście o własnych siłach wzdłuż Amazonki, od ujścia do jej źródeł. Pomimo rangi dokonania, dla Pete’a był to debiut w roli festiwalowego prelegenta. Tytaniczną wytrzymałością wykazał się także wyróżniony w kat. Wyczyn Tomasz Sobania, który trasę z Polski do Grecji (i z powrotem) pokonał serią codziennych maratonów. Kolosowy 30-minutowy sprint również zaliczył wzorowo, zdobywając (pomimo debiutu) Nagrodę Publiczności. O własnych siłach po pustyniach pięciu kontynentów biegła Julita Ilczyszyn. Jej entuzjazm i pogoda ducha wybrzmiewające w trakcie prezentacji skłoniły grono przedstawicieli mediów obecnych na Kolosach do przyznania jej Nagrody Dziennikarzy.
Świat na pierwszym planie
W werdyktach w kategorii „Podróże” Kapituła i Rada Kolosów od lat konsekwentnie podkreślają szacunek oraz wnikliwość w poznawaniu świata i jego mieszkańców. Tym odznaczała się właśnie ekspedycja Karoliny Gawonicz i Michała Łukaszewicza, którzy zachwycili widzów wielowymiarową, wymagającą i znakomicie przygotowaną podróżą przez kanadyjskie Barren Lands śladami eksploratorów-badaczy sprzed wieku. Kapituła nie miała najmniejszych wątpliwości, przyznając parze podróżników tegorocznego Kolosa. Swoje trzecie już wyróżnienie w tej samej kategorii otrzymał Tomasz Owsiany – tym razem za reporterską podróż do Paragwaju, której rezultaty zawarł we wciągającej i gładko płynącej opowieści. Mijanym miejscom z przenikliwością etnologa przyglądał się Piotr Sadurski, wyróżniony w kategorii „Żeglarstwo” za samotny rejs po Dunaju, własnoręcznie zbudowaną bezkabinową łodzią z żaglem. Jego opowieść przypomniała nam, że w wartościową podróż nie trzeba wybierać się na antypody.
Samotnie i zespołowo
W realizacji podróżniczych planów jedni stawiają na pełną samodzielność, a drudzy na zgrane partnerstwo. Ania Żak zaufała przede wszystkim własnej determinacji i motocyklowi. Za solową podróż dookoła Afryki oraz pokonanie wielu biurokratycznych przeszkód została wyróżniona w kat. Wyczyn Roku. Zeszłoroczna laureatka Kolosa, Dorota Rasińska-Samoćko, korzysta co prawda z niewielkiego wsparcia, ale na wierzchołki ośmiotysięczników na ogół wchodzi sama. Pozostali w tym czasie patrzą na zegarki i nie dowierzają. Kolejne etapy jej relacji kolosowa publiczność nagradzała brawami. Kapituła nagrodziła natomiast kolejny etap marszu po Koronę Ziemi i Himalajów wyróżnieniem w kategorii Wyczyn Roku. Kapitan Dariusz Krowiak mógł z powodzeniem liczyć na zgraną załogę i dzięki ich wspólnemu hartowi ducha odebrał Kolosa w kategorii Żeglarstwo za przepłynięcie jachtem „Hayat” arktycznego Przejścia Północno-Zachodniego. Relacja z tej morskiej podróży zapewniła nam wiele emocji oraz nieco smaczków z codzienności na pokładzie.
Pionierzy - w górze i w dole
Góry nadal mają potencjał do wytyczania nowych dróg, pionierskich wspinaczek i eksploracji, co udowodnili Paweł Hałdaś i Marcin „Yeti” Tomaszewski. Ich duet wspólnie wytyczył pierwsząw historii drogę w stylu big wall zimą na Grenlandii na dziewiczej ścianie Oqatssut. Dzięki ich prezentacji mogliśmy docenić trud wspinaczki i poczuć grenlandzki chłód na własnej skórze. Kolosa otrzymali w tym roku Wadim Jabłoński i Maciej Kimel za wytyczenie w stylu alpejskim nowej drogi na sześciotysięcznik Chobutse w Himalajach Rolwalingu. Słowa nagradzających i nagradzanych, które padły ze sceny podczas finału, dowodzą, że stare i młode pokolenia himalaistów mogą się wzajemnie inspirować. Na Kolosa w kategorii Eksploracja Jaskiń zasłużyła wyprawa Hoher Göll 2023 Wielkopolskiego Klubu Taternictwa Jaskiniowego kierowana przez Mateusza Golicza za uzyskanie deniwelacji 1025 metrów (głęboki wdech!) Gamssteighöhlensystem. Cennym elementem prezentacji wyprawy były świetne animacje, pozwalające jaskiniowym laikom lepiej zrozumieć podziemne zmagania eksploratorów. Wyróżnienie przypadło wyprawie KANIN 2023 Sekcji Taternictwa Jaskiniowego Klubu Wysokogórskiego Kraków, kierowanej przez Pawła Ramatowskiego. Zespołowi w jaskini Studnia pod Nową Bazą udało się osiągnąć głębokości - 935 metrów.
Niespodzianki
W tym roku przyznano aż dwie statuetki Nagrody Specjalnej Kolosów. Zgodnie z zapowiedzią, uhonorowano zespół wspinaczy reprezentowany przez Wiesława Burzyńskiego i Michała Kochańczyka w 40. rocznicę pierwszego polskiego wejścia na szczyt Fitz Roya nową drogą. Ponadto Kapituła i Rada Kolosów postanowiły nagrodzić także Fundację Światowe Jamboree za zorganizowanie rowerowej sztafety „Jednośladami Andersa”.
Owacja na stojąco zakończyła spotkanie z tegoroczną laureatką Super Kolosa Elżbietą Dzikowską. W czasie prelekcji pani Elżbieta, legenda i inspiracja dla kilku pokoleń, imponowała werwą i energią, a zadziornym poczuciem humoru co rusz wywoływała wśród widowni salwy szczerego śmiechu. Dowcipne wtręty Laureatki zmieniły moment wręczenia statuetki jak i samą laudację (napisaną przez Marka Słodownika, a odczytywaną dzielnie przez Dominika Baca) w spontaniczny stand up.
W zeszłym roku świętowaliśmy ćwierć wieku istnienia Kolosów. W tym roku minęło 25 lat kolosowych nagród. Z tej okazji Janusz Janowski, pomysłodawca i dyrektor festiwalu, wręczył symboliczne miniaturki kolosowych statuetek członkom Kapituły i Rady Kolosów oraz stałym współpracownikom, którzy od lat przez wiele tygodni pracują nad techniczną i logistyczną stroną festiwalu.
W obecności prezydenta Gdyni, Wojciecha Szczurka, wręczono także dwie nagrody ufundowane przez Miasto Gdynię. Towarzyszący im grant wysokości 15 tys. złotych ułatwi Adriannie Jarczyk realizację spływu w górę egipskiego odcinka Nilu, a „wiecznie młodemu” Henrykowi Wolskiemu jego żeglarsko-poznawczego projektu „Tropem Słowian na Rugii”. Nagroda im. Macieja Kuczyńskiego za najlepszy okołopodróżniczy debiut literacki, wraz z nagrodą finansową ufundowaną przez Andrzeja Ciszewskiego, przypadła Tomaszowi Ulanowskiemuza książkę „Ostania minuta. Pieszo przez antropocen”.
Organizatorem Nagrody KOLOSY jest MART.
Organizatorami 26. Ogólnopolskich Spotkań Podróżników, Żeglarzy i Alpinistów byli: MART i Miasto GDYNIA.
Sponsorem Strategicznym imprezy było Miasto GDYNIA.
Poniżej jeszcze raz przedstawiamy pełną listę tegorocznych laureatów oraz wyróżnionych:
SUPER KOLOS
Elżbieta Dzikowska
COLOSSUS AWARD
Pete Casey
ALPINIZM
KOLOS: Wadim Jabłoński i Maciej Kimel
WYRÓŻNIENIE: Paweł Hałdaś, Marcin Tomaszewski
EKSPOLRACJA JASKIŃ
KOLOS: Wyprawa Hoher Göll 2023 Wielkopolskiego Klubu Taternictwa Jaskiniowego, kierowana przez Mateusza Golicza
WYRÓŻNIENIE: Wyprawa KANIN 2023 Sekcji Taternictwa Jaskiniowego Klubu Wysokogórskiego Kraków, kierowana przez Pawła Ramatowskiego
PODRÓŻE
KOLOS: Karolina Gawonicz i Michał Łukaszewicz
WYRÓŻNIENIE: Tomasz Owsiany
WYCZYN
KOLOS: Michał Kozok
WYRÓŻNIENIE: Tomasz Sobania
WYRÓŻNIENIE: Anna Żak
WYRÓŻNIENIE: Dorota Rasińska-Samoćko
ŻEGLARSTWO
KOLOS: Dariusz Krowiak
WYRÓŻNIENIE: Piotr Sadurski
NAGRODA SPECJALNA KOLOSÓW: "Fundacja Światowe Jamboree"
NAGRODA SPECJALNA KOLOSÓW: Uczestnicy patagońskiej wyprawy Krakowskiego Klubu Wysokogórskiego
NAGRODA IM. ANDRZEJA ZAWADY: Adrianna Jarczyk
NAGRODA WIECZNIE MŁODZI IM. ALEKSANDRA DOBY: Henryk Wolski
NAGRODA DZIENNIKARZY: Julita Ilczyszyn
NAGRODA IM. MACIEJA KUCZYŃSKIEGO: Tomasz Ulanowski
NAGRODA GRAND PRIX WYSTAWY FOTOGLOB: Agnieszka Grenz
NAGRODA PUBLICZNOŚCI ZA NAJLEPSZĄ PREZENTACJĘ: Tomasz Sobania
NAGRODA PUBLICZNOŚCI ZA NAJLEPSZE ZDJĘCIE WYSTAWY FOTOGLOB: Arkadiusz Wójcik
Pełną prezentację laureatów i wyróżnionych można znaleźć TUTAJ
Dziękujemy wszystkim, którzy byli z nami w tym roku! Podróżnikom, żeglarzom, grotołazom i wspinaczom życzymy odpowiednio szerokich dróg, pomyślnych wiatrów, łaskawych korytarzy oraz połamania czekanomłotków. Gości, obserwatorów i kibiców Kolosów zachęcamy, żeby towarzyszyli nam przez cały rok, aż do kolejnego spotkania w gdyńskiej Arenie. Na stronach Kolosów będziemy na bieżąco informować m.in. o Kolosowym Postscriptum w Krakowie oraz o spotkaniach z laureatami i wyróżnionymi.
Do zobaczenia!
Janusz Janowski
MART
organizator Kolosów
