Prognozy pogody dla Morza Śródziemnego
Charakterystyka tego akwenu i sposoby odbierania prognoz pogody, opisywane są w locjach i publikacjach dla żeglarzy. Jednym z wiodących wydawnictw w tym kierunku jest brytyjskie wydawnictwo Imray. Przykładowe publikacje: Mediterranean Crusing Handbook lub Mediterranean Almanach. Bardziej szczegółowe, obejmujące mniejszy obszar i lepiej przedstawiające lokalne warunki to np.: dla morza Egejskiego i Jońskiego – Greek Waters Pilot, dla Tyreńskiego i Liguryjskiego – Italian Waters Pilot, dla Adriatyku – Adriatic Pilot itp. W języku polskim pojawiły się różne poradniki dla żeglarzy dotyczące tego popularnego akwenu. W zależności od autora i rodzaju publikacji temat związany ze sposobem odbierania prognoz pogody lub charakterystyką warunków pogodowych jest bardziej lub mniej rozwijany. W dwóch kolejnych artykułach skoncentruję się na tematach, które uważam za ważne, a które nie są zbyt często poruszane.
Ukształtowanie terenu i kontrast termiczny
Powierzchnia ziemi nie nagrzewa się jednorodnie. Jedne miejsca nagrzewają się wolniej, inne szybciej. Powietrze graniczące z takimi miejscami ogrzewa się, zmienia się jego gęstość, cieplejsze unosi się do góry, a w jego miejsce napływa zimniejsze, które opada. Rozbudowują się obszary niskiego i wysokiego ciśnienia. Takie układy mogą występować w skali mikro np. w przypadku silnie nagrzewającego się wzgórza i zatoki morskiej u jego podnóża lub w skali makro z zasięgiem kilkuset kilometrów. Zjawisko bryzowe jest chyba najbardziej znanym przykładem wiatrów termicznych w skali lokalnej. Jeśli taki wiatr bryzowy napotka na swojej drodze przeszkody zmniejszające powierzchnie przepływu powietrza, jego siła wzrośnie – jest to efekt dyszy. Wybierając trasę rejsu lub miejsce do noclegu, trzeba mieć na uwadze ukształtowanie otaczającego terenu oraz kontrast termiczny pomiędzy dniem a nocą, lądem a morzem itp.
Wiatry termiczne mogą przysporzyć kłopotów podczas noclegu na kotwicy lub nawet zerwać jacht z kotwicy. Byłem świadkiem zdarzenia, które miało miejsce na wyspie Spetses (Grecja). Nad ranem, pod wpływem silnych porywów wiatru bryzowego, jacht został zerwany z kotwicy i zepchnięty na pirs, przy którym cumował. W konsekwencji doszło do poważnego uszkodzenia części rufowej jachtu.
W skali makro można podać przykład wiatru Meltemi, występującego na Morzu Egejskim. Powstaje, kiedy nad Turcją znajduje się układ niskiego a nad Bałkanami wysokiego ciśnienia. Meltemi w okresie największej insolacji, czyli w miesiącach wakacyjnych, może osiągnąć siłę wiatru sztormowego.
Cały artykuł dostępny w Jachtingu 1-2/2018. Kup wersję online w cenie 7.00 PLN po kilknięciu w link.
